Nieuw schoolplein Schakenbosch geopend tijdens sportdag

p de binnenplaats van Schakenbosch Onderwijs & Werk was tot voor kort niets te beleven. Er stonden alleen drie containers die dienden als opslag voor de techniekles. Daar is dankzij de leerlingen- en jongerenraad van de school verandering in gebracht. Het voorheen lege plein biedt nu de mogelijkheid om te bewegen door de plaatsing van een pannakooi, calisthenics en een interactieve balmuur. Om dit mogelijk te maken heeft niet alleen Schakenbosch Onderwijs & Werk (onderdeel van iHub), maar ook de Stichting van het Kind diep in de buidel getast.

"De jongeren hebben meerdere keren in de raad aangegeven dat ze hier behoefte aan hadden. Ik ben heel trots dat ze het voor elkaar hebben gekregen", zegt Pien Vermijs, zorgleidinggevende van drie behandelgroepen op de jeugdzorgplusinstelling die naast de school staat. Het zette sportdocent Reinder Pul, die toevallig ook plannen had om het plein te vernieuwen, aan tot actie. “Dat gaf voor mij de doorslag, dat de jongeren hun stem hadden laten horen, van: dit kan niet meer.” Daarmee doelden de leerlingen overigens ook op de twee sportkooien bij de woongroepen.

Top drie
Met het ontwerp van het plein hebben alle jongeren zich mogen bemoeien. Samen met CKV-docent Alejandra Morales had Reinder een affiche gemaakt met daarop zo’n tien verschillende toestellen waaruit gekozen kon worden. “We hebben geturfd: wat lijkt jullie leuk? Daar kwam een top drie uit. En die top drie staat hier nu.” De sportkooien zijn ook maar meteen aangepakt: het versleten kunstgras is vervangen, net als de kapotte basketballnetjes.

Een leuk schoolplein is voor de jongeren van Schakenbosch van grote waarde. Het biedt de ontspanning die ze nodig hebben als het tijdens de les, zoals regelmatig gebeurt, even niet meer gaat. Voorheen werden leerlingen dan naar de woongroep gebracht, wat terugkeren naar de school bemoeilijkte. Met het nieuwe schoolplein kan een leerling in nabijheid stoom afblazen waardoor het in de ‘schoolmodus’ blijft. “De jongere kan ontladen door een balletje trappen en te praten met een begeleider. Zodra de kalmte terug is, gaat hij of zij in overleg met de docent weer terug naar de les”, zegt Pien.

In het hier en nu
Er zijn allerlei redenen waarom een leerling soms een time-out nodig heeft. Wat bijvoorbeeld wel eens gebeurt is dat een jongere kort voor de les te horen krijgt dat zijn behandeling met drie maanden wordt verlengd. “Verwacht niet dat zo’n leerling tot leren komt als je hem daarna vraagt om zijn rekenboek te openen op bladzijde 67. Dat komt door de spanning die zo’n slechtnieuwsgesprek met zich meebrengt”, zegt Reinder. “Dan is het goed om even in de buitenlucht te gaan bewegen. Houdt hij van fitness? Vraag hoe vaak hij zich kan optrekken. Zo komt hij weer in het hier en nu, in plaats van bij het slechtnieuwsgesprek.”

Het plein is overigens niet alleen een hulpmiddel in negatieve situaties, voegt Reinder eraan toe. “Het kan ook zijn dat je tegen je klas zegt: jongens, jullie hebben veertig minuten zo goed gewerkt, leg jullie pennen neer, we gaan samen even een luchtje scheppen. Net zoals op de basisschool. Gewoon lekker buitenspelen, een frisse neus halen en weer door met de les.”

Sportdocent Reinder Pul voor de interactieve balmuur

Eén behandelplan voor onderwijs en zorg

De functionaliteit van het vernieuwde schoolplein is tekenend voor de manier waarop onderwijs en zorg binnen Schakenbosch de afgelopen twaalf jaar met elkaar zijn geïntegreerd. Reinder en Pien hebben vanaf het begin aan dat proces bijgedragen. Pien: “Alles voor ieder kind in één behandelplan. Dat was best een lastig traject, maar we hebben zeker stappen gemaakt.”

Voordat de schooldag begint, houden pedagogisch medewerkers, docenten en leidinggevenden steevast een ‘dagstart’. Dit is een belangrijk onderdeel van het zogeheten doorlopend integraal dagprogramma (DID). Leidend daarbij is dat iedere jongere een effectief programma heeft - of dat nou bestaat uit onderwijs, een combinatie van activiteiten en onderwijs of, wanneer het even niet gaat, alternatieven. “En dat doen we met elkaar”, zegt Pien.

Succeservaringen
“In de eerste jaren was het: wij zijn zorg en zij zijn onderwijs", herinnert Reinder zich. “Dan zeiden ze op de woongroep: ‘Ga maar naar school, we zien je om drie uur.' Maar hoe houden we jongeren met verschillende DSM-classificaties die soms al jaren geen onderwijs hebben gehad in het lokaal? Nu lossen we dat samen op, ook preventief. Met de mentor van onderwijs, een mentor van zorg en de jongere zelf bouwen we op naar een volle lesdag. Kunnen we uitbreiden naar drie lesblokken? Past een extra praktijkvak in zijn of haar rooster, als een jongere dat leuk vindt? Zo creëren we succeservaringen en brengen we hen weer tot leren.”

Chillen
Na de integratie van zorg en onderwijs staat Schakenbosch momenteel voor de volgende uitdaging: de afbouw van gesloten jeugdhulp. “Als de jongeren meer vrijheden krijgen, is het eerste wat ze doen de poort uit lopen en daar op de brug staan een sigaretje roken of dingen kapot te maken”, zegt Reinder, wijzend naar de oprit. “Ze komen daar bij elkaar uit verveling en dat brengt incidenten met zich mee.”

Ook daarin komen de vernieuwde voetbalkooien en het schoolplein van pas. “Er moeten hier dingen zijn die aanspreken, zodat de jongeren op een leuke manier hun vrije tijd kunnen vullen”, zegt Pien. “Ik hoor vaak dat ze willen chillen, maar dat er niks te doen is. Daar is nu, zeker met het oog op de toekomst, een slag in gemaakt.”