‘Ik ben niet anders, ik ben uniek’

Stempel

Eigenlijk, zo begin Shanayla haar verhaal, zag je in groep 8 al de spreekwoordelijke tekenen aan de wand. De Rotterdamse merkte in haar klas dat ze niet goed meekwam. Het was achteraf gezien vooral een eenzame tijd. ,,Ik merkte dat ik anders was. Ik zat toen al in de knoop met mezelf. Mijn ouders waren niet meer samen en ik kon het niet verkroppen dat mijn vader geen contact zocht met mij. Ik vond in de groep niet mijn draai en kreeg altijd van alles de schuld. Als een leerling bijvoorbeeld een propje schoot, had ik het gedaan. Op een gegeven moment voelt het als een stempel en ging ik me er ook naar gedragen.”

Dit veranderde niet op het Farelcollege. ,,Toen ik op de mavo begon, ging het al heel snel niet goed. Vaak moest ik inchecken om acht uur en dan weer uitchecken om vijf uur. Als straf. Het gevoel van onrecht groeide van binnen. Ook verbleef ik vaak in het straflokaal: lokaal 0. Als iemand naar mij vroeg, zei iedereen: in lokaal 0. Aan de muur hingen allemaal tekeningen van mij.”

Lees verder onder de foto

Shanayla liep stage op het Schreuder College Slinge

Time-out

Het gedrag van Shanayla werd er niet beter van. Ze was opstandig, had een grote mond, maakte ruzie en schuwde ook geen fysiek geweld. ,,Het gekke was, dat ik door dit gedrag populair werd. Ineens had ik vrienden. Die had ik op de basisschool niet. Het werkte aanstekelijk en daardoor was het heel moeilijk om dit gedrag te doorbreken.”

Vanuit school kreeg Shanalyla een time-out-traject. ,,Dan kreeg ik een maand ergens anders onderwijs en dan mocht ik als het goed ging terugkomen op mijn oude school. Dan liep het gelijk weer fout en kon ik vrijwel meteen terug naar de time-out. Dat vond een paar keer plaats, totdat de school mij definitief wegstuurde.”

,,Ik liep in die tijd veel mee met anderen, terwijl ik zo in de knoop zat. Mijn moeder werd op een gegeven moment ziek van het gezeur van school. Dat vond ik heel erg. Ik had geen blije moeder meer. Het dieptepunt was een aangifte die tegen mij werd gedaan na een vechtpartij. Ik was toen pas twaalf en snapte er helemaal niks van. Ineens zit je met een advocaat.”

Diploma halen

Omdat Shanayla niet meer welkom was op haar oude school, begon ze samen met haar moeder de zoektocht naar een VSO-school. In de tussentijd zat de opstandige puber ook nog een tijdje thuis. Shanaly’s moeder had direct een voorkeur voor het Schreuder College Slinge. Daar konden kinderen namelijk een diploma halen in plaats van certificaten. ,,Ik ben mijn moeder nog elke dag dankbaar dat ze het diploma zo belangrijk vond. Ze nam contact op met de directrice van deze school, mevrouw Moenna, en zo kwam ik in mijn tweede jaar mavo, rond februari, maart, binnen.”

Het duurde even voordat Shanayla landde. ,,Ik snapte er gewoon niks van. Eerst zit ik op school, dan in de time-out en dan ineens op het VSO. Ik zag er best tegenop om opnieuw te beginnen. Daarnaast droeg ik nog steeds dat gevoel van onrecht mee. Maar al snel besloot ik: ik wil hier echt mijn diploma halen. Ik had mijn moeder zoveel verdriet gedaan, dat ik het niet wilde verpesten.”

Shanayla, Nashra en Denise Schreuder College Slinge

Op ‘Slinge’ kwam in het derde jaar naar boven dat Shanayla uit zichzelf niet uit de knoop zou komen. Ze kampte met depressieve gevoelens en schakelde zelf hulp in door naar de schoolmaatschappelijk deskundige te gaan. ,,Ik ben naar Leilani gegaan. Ik had mijn intake bij haar gehad en ze gaf me een rondleiding toen ik op school begon. Ik heb hulp nodig, het gaat niet goed met me, zei ik. Ik vind school niet leuk, terwijl ik juist heel leergierig ben. Ik had nooit slechte cijfers en hoefde daar nauwelijks moeite voor te doen.”

PEL

Op school werd voor Shanayla gekeken wat het beste voor haar zou zijn. Ze kreeg een PEL-traject aangeboden. Het traject biedt jongeren van 15 tot 23 jaar die vast zijn gelopen een kans om een nieuwe start te maken en hun leven weer op de rit te krijgen. ,,Elke week kwam er iemand met mij praten. Deze vrouw heette Jorieke en voor het eerst had ik het gevoel dat er écht naar mij werd geluisterd. Ik vertelde dat ik paarden leuk vond, kreeg ik paardentherapie. Ik zei dat ik gek was op de natuur, gingen we drie dagen de bossen in. Ik ben zo dankbaar dat ik dit traject kon doen, ik denk dat ze daar geen weet van hebben op het regulier onderwijs.”

Behalve met Jorieke bouwde Shanayla een goede band op met Sjoerd, eveneens betrokken bij het traject. ,,Hij heeft mijn leven veranderd. Sjoerd was neutraal, streng, maar tegelijk ook een hele lieve man. Hij heeft mij soms echt laten ploeteren om iets voor elkaar te krijgen en als het dan lukte, was ik zo trots op mezelf. We gingen een keer klimmen in een klimbos. Toen leek het alsof ik een stap niet kon maken omdat het obstakel te hoog was. Wat doe je dan, Shanayla? vroeg hij. Als iets op de ene manier niet lukt, kijk dan naar de andere kant en vind iets anders. Hij zorgde ervoor dat ik ging doorzetten, hij geloofde in mij.”

Trots

In haar vierde en laatste jaar op het Schreuder College Slinge rondde ze het PEL-traject af. Shanayla was klaar voor de volgende stap: het mbo. ,,Ik wist een ding zeker: ik zou naar het mbo4 gaan. Ik ben uitgelachen door enkele jongens toen ik dat zei, maar ik dacht alleen maar: dit gaat lukken. In de derde ging ik al kijken op de open dagen van verschillende mbo’s. In de vierde had ik al heel mijn portfolio klaar.”

Het werd de studie social work op het ROC Albeda. Hoewel voor veel leerlingen de overgang naar het mbo lastig kan zijn, voelde Shanayla zich vanaf de eerste dag als een vis in het water. ,,Dit is waar ik hoor. Ik was 15 jaar toen ik daar binnenkwam. Het voelde als een nieuwe start: hier kon ik alles achter mij laten. Het niveau kon ik gemakkelijk aan en ik genoot van de nieuwe omgeving. Door het PEL-traject wist ik ook dat ik hulpverlener wilde worden. Ik wil later dezelfde impact kunnen maken voor anderen.”

,,Ik zei in het begin weinig over mijn verleden, waar ik mijn diploma had gehaald enzo. Als ik er echter iets over vertelde, bleek dat andere leerlingen dat heel interessant vonden. Als ervaringsdeskundige kun je zwijgen, maar erover spreken helpt anderen misschien juist weer. Dus ging ik de studentenraad in, mocht ik op pad, deed ik mee in politieke debatten, had ik bijna elke avond wel een vergadering. Het was zo gaaf om mijn stem te kunnen laten horen. Ik zag dat heel veel mensen mij zagen als een krachtig persoon, het was een bevestiging en hielp mij met op de goede weg verder te gaan. Al mijn jonge jaren, tot aan mijn veertiende, had ik me altijd anders gevoeld. Nu besefte ik: ik ben niet anders, ik ben uniek. Ik heb een ander verhaal, waar ik me niet voor hoef te schamen. Sterker, ik ben er trots op.”

Meelopen als mediator

In het tweede jaar van haar opleiding moest Shanayla stage lopen. ,,Ik dacht: waarom niet op Slinge?” Ze mailde Leilani en vroeg of ze een jaar mocht meedraaien op haar oude school. Vanaf de eerste dag voelde het als thuiskomen. ,,Ik mocht meelopen als mediator. Zo tof. Twee jaar geleden zat ik zelf nog bij de mediator en nu aan de andere kant van de tafel. Sommige leerlingen die bij mij kwamen, geloofden dat niet”, lacht Shanayla. ,,Het was een hele mooie stage. Ik leerde heel veel van mediators Denise en Toine. Met Denise heb ik nog steeds contact. Er is geen dag geweest dat ik niet met plezier naar mijn werk ging. Alsof ik mijn ‘purpose’ had ontdekt en alles zo heeft moeten zijn. Als mijn leven niet zo had gelopen, was ik nooit hulpverlener geworden.”

Shanayla rondde met succes haar stage op ‘Slinge’ af, volgt nu de hbo-opleiding pedagogiek terwijl ze ook al werkt als social werker bij Yoi Orthopedagogiek. ,,Ik had wel het gevoel dat ik me tijdens de stage meer wilde bewijzen dan ergens anders. Ik wilde laten zien dat ik niet meer dat meisje was dat hier in de tweede binnenkwam.”

Nog steeds contact

Terugkijkend op haar tijd op het Schreuder College Slinge ziet Shanayla dat ze daar vooral meer opties had dan op haar oude school. ,,Op Slinge was meer ruimte, werd er echt naar je geluisterd. Als ze het even niet wisten, keken ze naar wat er nog meer mogelijk was. Ze gaven er niet snel op. En elke dag kreeg je weer een nieuwe kans. Ik kreeg wel eens een time-out, maar gelukkig niet thuis.”

Ze is nu vijf jaar verder, nadat ze haar vmbo-diploma HBR (horeca, bakkerij en recreatie) haalde. Wat haar nog altijd is bijgebleven is een quote die aan de muur hing. ,,Dat was iets van: ieder kind heeft recht op iemand die onvoorwaardelijk in hem/haar gelooft. En dat is hier op school zo. Iedere leerling heeft wel één docent waarmee hij het goed kan vinden. Bij mij was dat destijds de gymdocent. We hebben nog steeds contact.”

Wij zijn van naam veranderd