'Jongeren voelen zich gehoord en gezien'
Om jongeren de best passende zorg en onderwijs te bieden, werken medewerkers van Schakenbosch Onderwijs & Werk gezamenlijk met een persoonlijk en doorlopend integraal dagprogramma (DID) van 52 weken. Samen met de jongere, ouders en de mentoren wordt de dag ingevuld. Leren en ontwikkelen staan hierbij centraal. Zo kan het ene blok wordt gevuld met behandeling en het andere met onderwijs. Alles sluit netjes op elkaar aan. Tussendoor is er keuze uit activiteiten, waar de jongere behoefte aan heeft.
We zijn nu ruim een jaar onderweg met het DID. We zijn er nog niet, maar er is ook geen weg meer terug. Lees de ervaring van ckv -docent Alejandra van Schakenbosch Onderwijs & Werk.
Het mooiste, zegt docent Alejandra, is dat leerlingen weer ‘gaan bloeien’. Sinds een jaar krijgen kinderen en jongeren bij JeugdzorgPlus-instelling Schakenbosch hun eigen, individuele dagprogramma. Helemaal op maat. ,,Lukt het op school beter als je veel sport of als je extra uurtjes muziek kan maken, dan regelen we dat. Kinderen voelen zich daardoor gehoord en gezien.”
Op een gewone school volgt iedere leerling het standaard programma: zoveel uur rekenen, zoveel uur taal, een uurtje gym. Bij Schakenbosch, waar kinderen tijdelijk verblijven als het thuis (even) niet meer gaat, werkt dat anders. Sinds een jaar werkt de instelling met het ‘doorlopend integraal dagprogramma’ (DID). Dat betekent dat de school en de zorg op het terrein nóg intensiever samenwerken. Met elkaar bedenken de zorg- en onderwijsmentor voor iedere leerling hoe zijn of haar dag eruit ziet. Waar die leerling het meest blij van wordt.
Dat is op het Schakenbosch Onderwijs & Werk, op het terrein in Leidschendam, net zo belangrijk als presteren, zegt Alejandra. Het gaat erom dat de kinderen lekker in hun vel zitten. Dat ze weer zin hebben om te leren. Door alle tegenslag in hun nog jonge leven – denk aan huiselijk geweld of zieke ouders - zijn ze vaak ‘hun motivatie kwijt’, weet de docent. Daarom laat de school ze doen wat ze het leukst vinden en waar hun talent ligt. ,,We zien hoe goed dat is voor de kinderen.”
Zelf geeft Alejandra het vak ckv, culturele en kunstzinnige vorming. Daarbij gaat ze volop met de kinderen aan de slag: tekenen, schilderen, kleien, met stoffen werken, hout branden, noem maar op. ,,En als een kind liever iets anders doet, met kralen werken bijvoorbeeld, dan kan dat. We hebben alles in huis.” De kinderen op Schakenbosch zijn ‘speciaal’, aldus de docent. ,,Er zijn kinderen die bijvoorbeeld gevoelig zijn voor het geluid van een krassend potlood op papier. Geen probleem, dan mogen ze een pen of verf gebruiken. We kunnen het materiaal altijd aanpassen.”
Pas geleden had de ckv-docent theater op het programma staan. ,,Dat gaat over emotie. Het kan de leerlingen helpen om zich te uiten.” Veel kinderen zijn dichtgeklapt door alles wat ze hebben meegemaakt, weet ze. ,,Het opvallende is, soms heeft een klasje dat uit maximaal tien leerlingen bestaat, de hele dag les met elkaar gehad, maar niet met elkaar gepraat. Dan krijgen ze ckv en komen er ineens hele verhalen uit.”
Er was op het Schakenbosch Onderwijs & Werk al meer maatwerk mogelijk dan op een ‘normale’ school, maar nu gaat het nog een stapje verder. Door het nauwere overleg tussen zorg en onderwijs, weten beide partijen beter wat het kind nodig heeft. ,,Sommige kinderen hebben geen focus. Laat je ze eerst even bewegen, dan nemen ze de stof ineens wel op. In zo’n geval regelen we extra sport.”
Eén verbeterpuntje kan ze maar bedenken, de communicatie tussen de zorg en het onderwijs is nog niet optimaal. ,,We gebruiken verschillende computerprogramma’s, waardoor we het niet gelijk kunnen zien als de zorg iets aanpast in het dagrooster van een leerling. Dat is niet handig.”
Sinds het DID is er ‘meer vrijheid’ gekomen, zegt Alejandra, om het rooster van een leerling aan te passen. Ook kan een kind of jongere een-op-een les krijgen. Na een jaar werken met het integraal dagprogramma concludeert Alejandra dat het effect heeft, het helpt de leerling om zijn of haar leven weer op te pakken. ,,Het is heel waardevol voor het ontwikkelproces van de leerling. Heel mooi om te ervaren.”